معرفی رشته دندانپزشکی : بررسی دروس، بازار کار، درآمد

تخصص دندانپزشک در زمینه تشخیص و درمان بیماری های دهان و دندان می باشد و وظیفه آن حفظ سلامت دهان و دندان است. رشته دندانپزشکی در مقطع دکترای عمومی درباره نحوه رعایت بهداشت و پیشگیری و درمان بیماری های دهان و دندان می باشد. دندانسازی نیز جزئی از دندانپزشکی است. دانشجویان دندانپزشکی بهتر است که توانایی های خود را تقویت کنند زیرا دندانپزشکی نیاز به مهارت و طرافت کاری بالایی دارد. در ادامه به طور کامل به معرفی رشته دندانپزشکی میپردازیم. 

معرفی رشته دندانپزشکی

در رابطه با معرفی رشته دندانپزشکی باید بدانید که این رشته در دو دوره مجزای ۲ و ۴ ساله می باشد. در ۲ سال اول دانشجویان علوم پایه را میگذرانند که علوم پایه شامل بیوشیمی، آناتومی ، بافت شناسی، فیزیولوژی ، ژنتیک، میکروب شناسی و ایمنی شناسی می باشد.
بعد از گذراندن دوره ۲ ساله درس های علوم پایه، فرد وارد دوره تخصصی دندانپزشکی می شود و درس های اختصاصی در زمینه های زیر را می گذراند:

• آسیب‌شناسی فک و دهان
• ارتودنسی یا مرتب کردن دندان ها
• اندودنتیکس یا درمان ریشه دندان
• پروتزهای ثابت و اکلوژن یا روکش دندان، دست دندان
• پروتزهای متحرک و فک و صورت
• پریودنتولوژی یا بیماری‌های لثه و جرم ‌گیری
• ترمیمی و مواد دندانی یا پر کردن دندان‌ها و زیبایی دندان
• بیماری‌های دهان و دندان
• جراحی دهان و فک و صورت
• دندانپزشکی کودکان
• رادیولوژی دهان و فک و صورت

توانایی های مورد نیاز دندانپزشک

در ادامه معرفی رشته دندانپزشکی باید بدانید که بهتر است فارغ التحصیلان دندانپزشکی باید در درس های علوم پایه و زبان انگلیسی قوی باشد. دندانپزشک باید در این رشته علم خود را به روز نگه دارد و اطلاعات کافی درباره بیماری های مختلف داشته باشد. همچنین دندانپزشک مهارت و توانایی ظریف کاری و دقت بالایی داشته باشد.
علاوه بر موارد گفته شده دندانپزشک باید از لحاظ سلامت جسمی و روانی سالم و خلاقیت و دید هنری نیز داشته باشد.

ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

دوره تخصصی رشته دندانپزشکی ۵ سال می باشد که درس های آن به ۳ بخش تقسیم می شود:

• عمومی
• پایه
• اختصاصی

به لحاظ تعلیم و تدریس نیز به سه دسته زیر تقسیم میشود. این سه بخش شامل :

• نظری
• عملی نظری
• عملی

مرحله اول ۱/۵ ساله که در این مرحله درس های نظری و عملی علوم پایه و عمومی را در کلاس و آزمایشگاه میگذرانند.
مرحله دوم ۳/۵ ساله دندانپزشک باید درسهای تخصصی خود را در کلاس های دانشگاه و بخش های کلینیک یاد بگیرند و برای برخورداری از کارایی آموزشی درمانی بیشترین بخش در کلینیک های دانشگده و بیمارستان های وابسته برای ارائه خدمات بهداشتی درمانی انجام خواهد شد.
گذراندن درس های پایه برای ورود به کلینیک الزامی می باشد و باید تمامی درس های پایه پاس شود.
واحدهای نظری ۱۷ ساعت و هر واحد درس عملی ۳۴ ساعت است.
کل واحدهای درسی این دوره ۲۰۳ واحد می باشد.

درس های پایه

درس های پایه ۴۳ واحد است که عبارتند از :  

• فیزیک پزشکی
• ژنتیک انسانی
• میکروب‌شناسی
• ایمنی شناسی
• بیوشیمی
• جنین‌شناسی
• تشریح
• فیزیولوژی
• بافت‌شناسی انسانی
• روان‌شناسی عمومی
• آسیب‌شناسی عمومی

درس های تخصصی

این درس های تخصصی درس هایی هستند که اطلاعات کافی را در مورد رشته تخصصی را به دانشجو آموزش خواهد داد و آن را با مفاهیم اصلی رشته آشنا خواهد کرد تا آموزش های کافی رشته را ببیند باخته تخصصی که در رشته دندانپزشکی باید به دانشجویان آموخته شود عبارتند از:

• دندان‌پزشکی ترمیمی (پروتز متحرک پارسیل، پروتز ثابت، پروتز کامل)
• جنین و بافت‌شناسی فک و دهان
• بیماریهای دهان و تشخیص
• جراحی دهان و فک و صورت
• کالبدشناسی و مرفولوژی دندان
• گوش و حلق و بینی
• زبان خارجی اختصاصی
• آسیب‌شناسی دهان
• ارتودنسی
• اندودنتیکس
• رادیولوژی دهان
• بیولوژی دهان
• پریودنتولوژی
• دندان‌پزشکی کودکان
• نظام پزشکی و طب قانونی
• بهداشت عمومی و اکولوژی
• بهداشت محیط زیست
• دندان‌پزشکی مجتمعی
• بیماریهای روانی
• بیماریهای درونی
• فارماکولوژی
• بهداشت دهان و تغذیه
• دندان‌پزشکی پیشگیری مواد دندانی و پایان‌نامه (رساله)‌.

در اواخر سال چهارم با تایید استاد راهنما هر دانشجو موضوعی را برای پایان‌نامه انتخاب و درمورد آن تحقیقاتش را آغاز خواهد کرد. ولی واحد پایان ‌نامه در سال آخر محاسبه میشود که دانشجو پایان‌نامه را به هیات داوران ارائه و از آن دفاع خواهد کرد.
در پزشکی مخصوصا در دوزه عمومی درس خواندن و تسلط دانشجو بر روی درس بسیار اهمیت دارد. اما در دندانپزشکی کار عملی و مهارت حرف اول را میزند. این مطلب به این معناست که هرچند در مطالب علمی قوی باشید و مطالعه زیادی داشته باشید اما در کار عملی ضعیف عمل کنید دندانپزشک خوبی نخواهید شد.

بررسی دروس دندانپزشکی

اندودنتیکس یا تخصص درمان ریشه دندان : این درس به بررسی اتیولوژی، تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری های پالپی و بافت های نگهدارنده دندان ‌ناشی از ضایعات پالپ به منظور حفظ سلامت و نگهداری دندان های طبیعی است. در این بخش دندانپزشک درمان های پیچیده ریشه یا جراحی هایی که در توان دندانپزشکان عمومی نیست را انجام میدهد.

بیماری های دهان : هدف از این درس شناسایی، تشخیص کلینیکی و پاراکلینیکی ضایعات حفره دهان و درمان ضایعات مخاطی آن و ارتباط آن با سایر بیماری های بدن می باشد.

پروتزهای دندانی : این درس عملی بوده و آموزش در مورد مسائل ترمیمی و بازسازی دندانها و ساختمان مجاور کناری صورت و از طریق پروتزهای ثابت، متحرک (پارسیل و کامل) و فک و صورت می باشد. همچنین درباره مسائل مربوط به اصول اکلوژن می باشد.

رادیولوژی : این درس از علوم اساسی برای دستیابی و شناسایی حالات طبیعی و غیرطبیعی استخوان فک ها و دندان ها می باشد.

دندانپزشکی کودکان : تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری های دهان و دندان کودکان، معلولان و معلولان ذهنی و تشخیص رابطه آنها با سلامت عمومی فرد می باشد.

دندانپزشکی ترمیمی : این درس به بررسی اتیولوژی، تشخیص ، پیشگیری و درمان و ترمیم ضایعات بافت های سخت دندانی با هدف حفظ سلامت و زیبایی دندانهای طبیعی و بافت های نگه‌ دارنده آنها میپرازد.

مقاطع بالاتر رشته دندانپزشکی

ارتودنتیکس یا متخصص ارتودنسی :  تصحیح روابط نامناسب فکی و دندانی، تنظیم و تصحیح روابط بین دندان ها و استخوان های سر و صورت و به طور کلی ناهنجاری های دندانی و فک و صورت از وظایف متخصص ارتودنسی می باشد. طول دوره این تخصص رشته دندانپزشکی ۳ ساله است، معمولا بهترین رتبه های آزمون تخصص وارد این رشته می شوند.

پریودنتیکس یا تخصص بیماریهای لثه و بافتهای نگه دارنده دندان : این افراد در تشخیص بیماری های لثه، گذاشتن ایمپلنت، عملکرد و زیبایی ساختار لثه تخصص پیدا می کنند.

پاتولوژی فک و دهان و صورت یا آسیب شناسی:  توانایی متخصصان این رشته دندانپزشکی بررسی نمونه های برداشته شده از ضایعات دهان ، فک و صورت از لحاظ تشخیص انواع بدخیمی ها، سرطان و سایر ناهنجاری های بافتی است.

دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی : ترمیم و بازسازی دندان های طبیعی و تأمین زیبایی ظاهری دندان ها بخشی از وظایف متخصصان این شاخه رشته دندانپزشکی می باشد.

از دیگر شاخه های تخصصی این رشته

• جراحی و دهان و صورت
• رشته دندانپزشکی کودکان
• تخصص پروتزهای دندانی

بازار کار دندانپزشکی در ایران

با توجه به افزایش تقاضا می توان به اهمیت این رشته در میان رشته های علوم پزشکی پی برد.

درآمد و حقوق دندانپزشکی

میتوان گفت این شغل یکی از پردرآمدترین شغل ها محسوب میشود. اما لازم به ذکر است میزان درآمد به محل و شرایط کار و تخصص و مهارت فرد می تواند متفاوت باشد. در صورتی که رد به طور خصوصی فعالیت کند درآمد بالایی خواهد داشت.

 معایب رشته دندانپزشکی

• انتقال بیماری های عفونی و واگیردار مانند ایدز و هپاتیت از بیمار به پزشک
• دردهای عضلانی و مفصلی
• آلوده شدن به خون

مزایای رشته دندانپزشکی

• نداشتن شیفت شب و اجباری
• درس های دندانزشکی به مراتب ساده تر از پزشکی و داروسازی است.
• درآمد خوب حتی با مدرک عمومی و بدون تخصص