معرفی رشته فناوری اطلاعات (IT): دروس، گرایش‌ها و بازار کار

حتما شما نیز زیاد با اسم IT در اطراف خود برخورد داشته اید. رشته فناوری اطلاعات که با نام IT بیشتر شناخته می شود، به دلیل ماهیت آن جزء رشته‌های پرکاربرد در دنیاست. در دنیای امروز که تکنولوژی، اطلاعات و کامپیوتر جزء جدایی ناپذیر آن است و هر روز شاهد پیشرفت های جدیدی در این عرصه هستیم، مهندسان IT و فناوری اطلاعات هر روز جایگاه ویژه‌تری را خواهند یافت. در این مقاله ما به بررسی رشته فناوری اطلاعات یا همان آی تی و گرایش‌ها و بازار کار آن می‌پردازیم.

رشته فناوری اطلاعات یا IT

از تلفیق رشته‌هایی نظیر مهندس کامپیوتر به طور خاص نرم افزار، مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی صنایع و مدیریت، رشته‌ای به نام فناوری اطلاعات یا همان IT که رشته و تخصصی میان رشته‌ای است، به وجود آمده است. این رشته از رشته‌های دانشگاهی زیرگروه رشته ریاضی محسوب می‌شود و به دلیل ماهیت پرکاربردی که دارد از رشته‌های محبوب و دارای بازار کار خوب است.

اهداف رشته فناوری اطلاعات

اهداف رشته آی تی شامل موارد زیر می‌باشد.

• مطالعه، طراحی، ساخت، راه اندازی و نگهداری سیستم‌های سخت افزاری و نرم افزاری
• جمع آوری، سازماندهی، طبقه بندی اطلاعات

در هنگام انتخاب این رشته باید دقت کنید که انتخاب رشته را بر اساس شرایط خود، یعنی استعداد، علاقه و اهداف از تحصیل در این رشته انتخاب نمایید.

دروس رشته فناوری اطلاعات

دانشجویان رشته آی تی نیز مانند سایر رشته‌ها، نیاز به گذراندن دروس پایه، اصلی، عمومی و تخصصی دارند. این دروس در مقطع کارشناسی شامل موارد زیر است.

دروس پایه شامل:

• ریاضی
• معادلات دیفرانسیل
• آمار و احتمالات
• فیزیک و کارگاه عمومی

دروس اصلی شامل:

• ساختمان‌های گسسته
• مبانی کامپیوتر و برنامه سازی
• زبان ماشین و برنامه نویسی سیستم ساختمان داده‌ها
• مدارهای منطقی
• معماری کامپیوتر
• برنامه سازی پیشرفته
• سیستم‌های عامل
• پایگاه داده‌ها و طراحی الگوریتم‌ها
• مهندسی نرم افزار‌ها و شبکه‌های کامپیوتری
• مبانی الکترونیک دیجیتال هوش مصنوعی
• اصول و مبانی مدیریت
• مبانی اقتصاد مهندسی
• شیوه ارائه مطالب علمی و فنی زبان تخصصی
• آزمایشگاه شبکه
• آزمایشگاه پایگاه داده‌ها
• آزمایشگاه سیستم عامل

دروس تخصصی شامل:

• مبانی فناوری اطلاعات
• مهندسی فناوری اطلاعات
• تجارت الکترونیک
• مدیریت و کنترل پروژه‌های آی تی برنامه ریزی استراتژیک آی تی
• آموزش الکترونیکی
• محیط‌های چند رسانه‌ای
• پروژه آی تی و کار آموزی رشته آی تی در سایر کشورها بر اساس نیاز‌های جامعه طراحی شده است اما در ایران بر اساس پارامترهای چون قابلیت‌های دانشکده، توانمندی و دانش استاد، تعداد اعضای هیئت علمی و …. ارائه می‌شود.

گرایش‌های رشته فناوری اطلاعات

رشته آی تی در مقطع کارشناسی ارشد به پنج شاخه تقسیم می‌شود. این شاخه‌ها به شرح زیر است.

تجارت الکترونیک

این شاخه به بررسی هرگونه تجارت و تعاملات مدیریتی که با فناوری اطلاعات و ارتباطات صورت می‌گیرد، می‌پردازد.

امنیت اطلاعات

این گرایش به ایجاد امنیت در شبکه‌ها و جلوگیری از هرگونه حملات ویروسی و برنامه‌های مخرب و … می‌پردازد.

شبکه‌های کامپیوتری

طراحی، پیکربندی و پیاده سازی شبکه‌های کامپیوتری و برنامه نویسی شبکه از زمینه‌های فعالیت این رشته می‌باشد. این گرایش پیشینه طولانی‌تری نسبت به بقیه گرایش‌های این رشته دارد.

مهندسی فناوری اطلاعات

این رشته روی چگونگی جمع آوری اطلاعات، استفاده و انتقال آن‌ها، مطالعه و ساخت و نگهداری سیستم‌های سخت افزاری و نرم افزاری تمرکز دارد.

مدیریت سیستم

استفاده کاربردی از تکنولوژی اطلاعات در پشتیبانی از فعالیت‌های تجاری از مفاهیمی است که در این گرایش آموزش داده و استفاده می‌شود.

بازار کار رشته فناوری اطلاعات

بازار کار رشته آی تی بسیار گسترده است، زیرا که امروزه تقریباً تمامی مراکز دولتی و خصوصی مجهز به سیستم‌های کامپیوتری بوده و نیازمند افرادی است که قادر به نگهداری و پشتیبانی از این سیستم‌ها باشد.

فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در حوزه‌های زیر فعالیت کند:

• برنامه نویسی تحت سیستم عامل
• برنامه نویسی تحت وب
• برنامه نویسی سخت افزاری برای ابزارآلات شبکه و ربات‌ها و …
• طراحی و پیاده سازی شبکه‌های محلی
• امنیت شبکه‌های داخلی

بازار کار این رشته نه تنها در کشور ما که در همه جا بسیار وسیع است و اگر شما می‌خواهید در این حوزه که روزبه‌روز بیشتر توسعه و گسترش می‌یابد، فعال شوید باید واقعاً برای یادگیری و رسیدن به تخصص تلاش نمایید.

فارغ‌التحصیلان رشته فناوری اطلاعات می‌توانند در شرکت‌های زیر مشغول به کار شوند:

• شرکت‌های نرم افزاری
• شرکت‌های سخت افزاری
• شرکت‌های ارتباطی
• شرکت‌های مخابراتی
• شرکت‌های تجاری و مؤسسات مالی

موقعیت‌های شغلی فارغ‌التحصیلان رشته فناوری اطلاعات

تکنسین کامپیوتر:

پشتیبانی از تمامی ساختارهای سخت افزاری و نرم افزاری و تمامی برنامه‌ها و سرویس‌های خانگی

مدیر شبکه:

این افراد مسئولیت نصب و راه اندازی و عیب یابی شبکه و ایجاد سرویس‌های رایج شبکه مانند دسترسی به فایل‌ها مانند پرینت، فکس، عکس و اینترنت را بر عهده دارند.

متخصص امنیت شبکه:

این متخصصین در حوزه حفظ امنیت سیستم‌ها ممکن است درون سازمان و هسته اصلی شبکه آی تی و یا در خارج از سازمان به عنوان مشاور امنیت مشغول شوند.

متخصص ارتباطات درون شبکه‌ای:

این متخصصین مسئولیت مدیریت ساختارهای پیچیده شبکه، ماند ساختار‌های امنیتی و … را به عهده دارند.

متخصصین برنامه‌نویس:

این متخصصین برحسب نوع تخصصی که دارند می‌توانند در تهیه و نوشتن برنامه‌های تحت وب، برنامه‌های تحت سیستم عامل، سیستم‌های داخلی و نرم افزارهای پیچیده مشارکت نمایند.

با توجه به اینکه سیستم‌های قدیمی به سمت الکترونیک شدن می‌روند، بازار آی تی کشور نیز هر روز پررونق‌تر از قبل می‌شود. زیرا این کاری بسیار پیچیده و در سطح کلان است که نیاز به تعداد بالایی متخصص آی تی دارد. زیرا حتی در کارهای ساده‌ای مانند مکانیزه شدن یک سیستم داخلی یک اداره نیز نیاز به یک یا چندین متخصص آی تی وجود دارد.

باید بدانید که مانند هر رشته دیگری این رشته نیز نیاز به تخصص دارد و اگر جهت ورود به بازار کار این رشته می‌خواهید این رشته را انتخاب کنید بهتر از روی یادگیری دروس تخصصی و افزایش تبحر در آن‌ها تمرکز نمایید.